Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

Thubten Gyatso

13-a reenkarniĝo de la Dalai-Lamao
Thubten Gyatso
Naskonomo -
Identigodato -
Antaŭulo Trinley Gyatso
Posteulo Tenzin Gyatso
Dato de naskiĝo 12-a de februaro 1876
Loko de naskiĝo Dagpo
Dato de morto 17-a de decembro 1933
Loko de morto -
vdr

Thubten Gyatso (tibete ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོ་) estas la 13-a Dalai-lamao. Li naskiĝis la 12-an de februaro 1876 kaj mortis la 17-an de decembro 1933. Li estas la ununura Dalai-Lamao ricevi la kromnomon "granda" kune kun la kvina Dalai-Lamao Ngawang Lobsang Gyatso.

Ĝuste kiam luktoj por akiri superregadon en centra azio apogeis inter rusoj, britoj kaj ĉinoj, la 13-a gvidanto de la tibeta budhismo, postvivante atencoprovon, montriĝis grava reformisto.

Oni ŝuldas al li leĝarojn por kontraŭi subaĉetojn kaj mallicaĵojn inter oficialulojn. Li kreis novan impostan sistemon kaj policanaron. Pro siaj adaj kontaktoj kun fremdaj landoj, li enkondukis kelkajn novajn teknologiojn kiel elektro, telefono kaj la unua motorveturilo. Ankaŭ disciplinon li restaŭris en la monaĥa vivmaniero kaj strebis forpreni monaĥan decidpovon kaj transdoni ĝin al aliuloj.

Li estas precipe fama pro la antaŭdiraĵo kiun li esprimis iom antaŭ sia morto, kaj kiu poste riveliĝis tute vera:

"Tre baldaŭ en tiu lando, ekster- kaj interndevenaj perfidaj agoj eble okazos. Tiam, se ni ne aŭdacas protekti nian teritorion, niaj spiritaj gvidantoj inkludante niajn venkintajn patron kaj filon (Dalai-lamao kaj Panĉen-lamao) povus esti ekstermitaj sen postsignoj, la bieno kaj aŭtoritato de nia lakang (rezidloko de reenkarniĝitaj lamaoj) kaj monaĥoj estos verŝajne eksigitaj. Krome, nia politika sistemo, disvolvita far nia tri grandaj reĝoj dharma (Tri Songtsen Gampo, Tri Songdetsen kaj Tri Ralpachen) svenos sen apenaŭa restaĵo. Ĉiaj ulaj bienoj, ĉu alt- ĉu malaltklasaj, estos konfiskitaj kaj popolo estos altrudita fariĝi sklavoj. Ĉiuj vivantaj estaĵoj devos suferi senfinajn tagojn de penado kaj estos ĉirkaŭita de timo. Tia tempo estas venonta."

Kembali kehalaman sebelumnya


Index: pl ar de en es fr it arz nl ja pt ceb sv uk vi war zh ru af ast az bg zh-min-nan bn be ca cs cy da et el eo eu fa gl ko hi hr id he ka la lv lt hu mk ms min no nn ce uz kk ro simple sk sl sr sh fi ta tt th tg azb tr ur zh-yue hy my ace als am an hyw ban bjn map-bms ba be-tarask bcl bpy bar bs br cv nv eml hif fo fy ga gd gu hak ha hsb io ig ilo ia ie os is jv kn ht ku ckb ky mrj lb lij li lmo mai mg ml zh-classical mr xmf mzn cdo mn nap new ne frr oc mhr or as pa pnb ps pms nds crh qu sa sah sco sq scn si sd szl su sw tl shn te bug vec vo wa wuu yi yo diq bat-smg zu lad kbd ang smn ab roa-rup frp arc gn av ay bh bi bo bxr cbk-zam co za dag ary se pdc dv dsb myv ext fur gv gag inh ki glk gan guw xal haw rw kbp pam csb kw km kv koi kg gom ks gcr lo lbe ltg lez nia ln jbo lg mt mi tw mwl mdf mnw nqo fj nah na nds-nl nrm nov om pi pag pap pfl pcd krc kaa ksh rm rue sm sat sc trv stq nso sn cu so srn kab roa-tara tet tpi to chr tum tk tyv udm ug vep fiu-vro vls wo xh zea ty ak bm ch ny ee ff got iu ik kl mad cr pih ami pwn pnt dz rmy rn sg st tn ss ti din chy ts kcg ve 
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9