Thubten Gyatso
Thubten Gyatso (tibete ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོ་) estas la 13-a Dalai-lamao. Li naskiĝis la 12-an de februaro 1876 kaj mortis la 17-an de decembro 1933. Li estas la ununura Dalai-Lamao ricevi la kromnomon "granda" kune kun la kvina Dalai-Lamao Ngawang Lobsang Gyatso. Ĝuste kiam luktoj por akiri superregadon en centra azio apogeis inter rusoj, britoj kaj ĉinoj, la 13-a gvidanto de la tibeta budhismo, postvivante atencoprovon, montriĝis grava reformisto. Oni ŝuldas al li leĝarojn por kontraŭi subaĉetojn kaj mallicaĵojn inter oficialulojn. Li kreis novan impostan sistemon kaj policanaron. Pro siaj adaj kontaktoj kun fremdaj landoj, li enkondukis kelkajn novajn teknologiojn kiel elektro, telefono kaj la unua motorveturilo. Ankaŭ disciplinon li restaŭris en la monaĥa vivmaniero kaj strebis forpreni monaĥan decidpovon kaj transdoni ĝin al aliuloj. Li estas precipe fama pro la antaŭdiraĵo kiun li esprimis iom antaŭ sia morto, kaj kiu poste riveliĝis tute vera:
|