Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

Superorganismo

Kolonio de termitoj.

Superorganismo estas koncepto uzata en biologio kaj ekologio por aludi al grupo de sinergie interagantaj organismoj de la sama specio. Komunumo de sinergie interagantaj organismoj de diferencaj specioj estas nomata "holobionto".

La termino superorganismo estas aplikata en himenopteroj kiel abeloj, formikoj kaj vespoj, same kiel termitoj (pli proksimaj al blatoj ol al formikoj), ĉiuj el ili sociaj insektoj. Temas pri sociobiologia koncepto kiu referencas al socia organizaĵo, kiel komunumo, kiu transiras la biologiajn organismojn kiuj komponas ilin.

Ĉiuj superorganismoj havas komune:

  • La ekzisto de komuna nesto kiu havigas protekton kaj ebligas la provizon.
  • La longa vivodaŭro de la patrino kaj koincido de diversaj generacioj de fratoj.
  • La distribuado kaj disdonado de funkcioj de la kolonio, kun apero de kastoj.
  • La komunikado inter ĉiuj konstituantoj de la socia grupo.

Tiu socia vivo havigas al animaloj kiuj havas ĝin difinitajn avantaĝojn en la profito de la rimedoj kiuj siavice havigas al ili plej grandan evoluan sukceson:

  • Pli granda nombro de idoj por ĉiu patrino.
  • Pluteni sendependecon disde la ekstera medio, superante kontraŭajn kondiĉojn.
  • Pli longa vivodaŭro ol en la cetero de insektoj.

Abelo estas ento de agado, sed tiu vivas kongrue kun ia labordivido, nome estas laborabeloj, virabeloj kaj abelreĝinoj. Tiu socia organizo ebligas la aserton ke la celoj de la unuopa abelo estas subigitaj al tiuj de la abelujo.

Kelkaj fakuloj asertas, ke vere ĉio kio ekzistas estas enorma superorganismo, kie eĉ virusoj havas rilaton kun la vivo la tuta aro, el kiu formas parton ankaŭ la homa specio. Tiu teorio estas nomata Teorio Gaja.

Bibliografio

  • Jürgen Tautz, Helga R. Heilmann: The Buzz about Bees - Biology of a Superorganism, 284 pages : Springer-Verlag 2008. ISBN 978-3-540-78727-3
  • Bert Hölldobler, E.O. Wilson: "The Superorganism: The Beauty, Elegance, and Strangeness of Insect Societies", 576 pages : W.W. Norton, 2008. ISBN 978-0-393-06704-0
  • Kelly, Kevin (1994). Out of control: the new biology of machines, social systems and the economic world. Boston: Addison-Wesley, 98. ISBN 0-201-48340-8.
Kembali kehalaman sebelumnya


Index: pl ar de en es fr it arz nl ja pt ceb sv uk vi war zh ru af ast az bg zh-min-nan bn be ca cs cy da et el eo eu fa gl ko hi hr id he ka la lv lt hu mk ms min no nn ce uz kk ro simple sk sl sr sh fi ta tt th tg azb tr ur zh-yue hy my ace als am an hyw ban bjn map-bms ba be-tarask bcl bpy bar bs br cv nv eml hif fo fy ga gd gu hak ha hsb io ig ilo ia ie os is jv kn ht ku ckb ky mrj lb lij li lmo mai mg ml zh-classical mr xmf mzn cdo mn nap new ne frr oc mhr or as pa pnb ps pms nds crh qu sa sah sco sq scn si sd szl su sw tl shn te bug vec vo wa wuu yi yo diq bat-smg zu lad kbd ang smn ab roa-rup frp arc gn av ay bh bi bo bxr cbk-zam co za dag ary se pdc dv dsb myv ext fur gv gag inh ki glk gan guw xal haw rw kbp pam csb kw km kv koi kg gom ks gcr lo lbe ltg lez nia ln jbo lg mt mi tw mwl mdf mnw nqo fj nah na nds-nl nrm nov om pi pag pap pfl pcd krc kaa ksh rm rue sm sat sc trv stq nso sn cu so srn kab roa-tara tet tpi to chr tum tk tyv udm ug vep fiu-vro vls wo xh zea ty ak bm ch ny ee ff got iu ik kl mad cr pih ami pwn pnt dz rmy rn sg st tn ss ti din chy ts kcg ve 
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9