Neŭtona leĝo pri universala gravito

La Neŭtona leĝo pri universala gravito asertas ke ajnaj du korpoj en la Universo altiras unu la alian per forto kiu estas rekte proporcia al la produkto de ties masoj kaj inverse proporcia al la kvadrato de la distanco inter ili. Tiu estas ĝenerala fizika leĝo derivita el la empiria observado kiun Isaac Newton nomigis induktado.^[1] Ĝi estas parto de klasika mekaniko kaj estis formulita en la verko de Newton nome Principia Mathematica ("nome la Principia"), unuafoje publikigita en la 5a de julio 1687. (Kiam la libro de Newton estis prezentita en 1686 al la Royal Society, Robert Hooke faris plendon ke Newton estis akirinta la inversan kvadraton de la leĝo el li.)

Konsideru du masojn ${\displaystyle m_{1}}$ kaj ${\displaystyle m_{1}}$ kun distanco ${\displaystyle r}$ inter ili, ĉiu el ili estas submetita al altira forto, kies la valoro estas donita per la jena formulo:

${\displaystyle F_{g}={\frac {\mathrm {G} \,m_{1}m_{2}}{r^{2}}}\ ,}$

kie ${\displaystyle \mathrm {G} }$ estas la gravita konstanto, G ≈ 6,67384 · 10⁻¹¹ N · m² · kg⁻² laŭ CODATA^[2].

Carlos Spínola en Veturado tra la interplaneda spaco^[3] prezentas la sciencon, sur kiu baziĝas la movo en la spaco for de la tera surfaco. La amaskomunikiloj sufiĉe ofte parolas nun pri sendo de navigiloj al aliaj planedoj, satelitoj kaj apartaj lokoj en la sunsistemo por astronomiaj observado kaj esplorado, eĉ pri homaj vojaĝoj al Luno, Marso ktp. Sed la kutima sperto veturi sur Tero, eĉ aviadile, ne same funkcias en la spaco. Eblas profiti de la energio de la astroj mem. Por tion kompreni, necesas klarigi la signifon de la neŭtonaj leĝoj de la movo kaj de la universala gravito, kiuj gvidas la trajektoriojn de la falantaj kaj lanĉitaj objektoj sur la tera surfaco aŭ de la astroj en la sunsistemo. Per la neŭtonaj leĝoj eblas facile kalkuli la eskap-rapidon bezonatan por eliri de la tera surfaco aŭ de iu alia konata astro. La diversaj eblaj orbitoj en nia tera puto kaj iliaj trajtoj estos klarigitaj.

• Ĝenerala teorio de relativeco
• Gravito
• Leĝoj de Kepler
• Leĝoj de Newton pri movo
• Neŭtona pendolo
• Galilejo
• Koperniko
• Newton

• Feather & Hammer Drop on Moon ĉe YouTube
• Newton‘s Law of Universal Gravitation Javascript calculator Arkivigite je 2009-08-17 per la retarkivo Wayback Machine