Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

14 punktoj de Wilson

En januaro 1918, la usona prezidento Woodrow Wilson prezentis pacproponon kun 14 punktoj. La parolo respondis al Dekreto pri paco de Lenin, direkte post la tiel nomata Oktobra Revolucio. Tiu dekreto proponis tujan retiriĝon de Rusio el la milito kaj alvokis por justa kaj demokratia paco.

La punktoj de Wilson prezentis progresismon kaj deziron je libera komercado.

  1. Eliro de sekreta diplomatio kaj publikigo de traktatoj;
  2. Liberaj maroj;
  3. Abolo de ekonomiaj baroj;
  4. Malpligrandigo de naciaj armeoj;
  5. Redifino de koloniisma politiko, favore al la koloniigitaj popoloj;
  6. Foriro de okupaj armeoj el Rusio;
  7. Restaŭrado de sendependo de Belgio;
  8. Redono de Alzaco kaj Loreno al Francio;
  9. Refaro de italaj landlimoj;
  10. Rekono al rajto de aŭtonoma disvolvigo al popoloj de Aŭstrio-Hungario; [1]
  11. Restaŭrado de Rumanio, de Serbio kaj Montenegro kaj rajto de vojo al maro por Serbio;
  12. Rekono de rajto al aŭtonoma disvolvigo de Turkio kaj daŭra malfermo de marvojo inter la Nigra Maro kaj Mediteraneo;
  13. Kreo de sendependa pola ŝtato sur teritorioj ekloĝataj de sendube pola popolo, kun libera aliro al la maro, politika sendependeco, ekonomia, integreco de ties teritorioj devus esti garantiita de internacia konvencio;
  14. Kreado de Ligo de Nacioj.

Reagoj

Agnosko fare de kanceliero de Germana Imperiestra Regno Max von Baden la 5-an de oktobro 1918 de la kondiĉoj kiel bazo por traktado kondukis al armistico finanta la militon.

Woodrow Wilson en 1919 ricevis Nobel-premion pri paco

Referencoj

  1. (cs) PRECLÍK, Vratislav. Masaryk a legie (Masaryk and legions), váz. kniha book, 219 pages, first issue - vydalo nakladatelství Paris Karviná, Žižkova 2379 (734 01 Karviná-Mizerov, CZ) ve spolupráci s Masarykovým demokratickým hnutím (In association wiith the Masaryk democratic movement, Prague), 2019, ISBN 978-80-87173-47-3, sid. 84-95, s. 151, s. 157, s. 169, s. 184, s. 185

Bibliografio

Eksteraj ligiloj

Kembali kehalaman sebelumnya


Index: pl ar de en es fr it arz nl ja pt ceb sv uk vi war zh ru af ast az bg zh-min-nan bn be ca cs cy da et el eo eu fa gl ko hi hr id he ka la lv lt hu mk ms min no nn ce uz kk ro simple sk sl sr sh fi ta tt th tg azb tr ur zh-yue hy my ace als am an hyw ban bjn map-bms ba be-tarask bcl bpy bar bs br cv nv eml hif fo fy ga gd gu hak ha hsb io ig ilo ia ie os is jv kn ht ku ckb ky mrj lb lij li lmo mai mg ml zh-classical mr xmf mzn cdo mn nap new ne frr oc mhr or as pa pnb ps pms nds crh qu sa sah sco sq scn si sd szl su sw tl shn te bug vec vo wa wuu yi yo diq bat-smg zu lad kbd ang smn ab roa-rup frp arc gn av ay bh bi bo bxr cbk-zam co za dag ary se pdc dv dsb myv ext fur gv gag inh ki glk gan guw xal haw rw kbp pam csb kw km kv koi kg gom ks gcr lo lbe ltg lez nia ln jbo lg mt mi tw mwl mdf mnw nqo fj nah na nds-nl nrm nov om pi pag pap pfl pcd krc kaa ksh rm rue sm sat sc trv stq nso sn cu so srn kab roa-tara tet tpi to chr tum tk tyv udm ug vep fiu-vro vls wo xh zea ty ak bm ch ny ee ff got iu ik kl mad cr pih ami pwn pnt dz rmy rn sg st tn ss ti din chy ts kcg ve 
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9