|
Sakurajima
Sakurajima (japansk 桜島, bokstavleg ‘kirsebærøy’) er ein aktiv stratovulkan nær byen Kagoshima på Kyushu i Japan.[1] Vulkanen låg tidlegare på ei øy, men lavaflaumen ved det siste store utbrotet hans i 1914 batt saman øya med Osumi-halvøya.[2] Vulkanen har tre toppar: Kita-dake ('nordtoppen'), som er den høgaste på 1 117 moh., Naka-dake ('midtoppen') og Minami-dake ('sør-toppen'), som er aktiv no. Vulkanen er rekna som farleg, og det japanske meteorologibyrået åtvarar mot å nærma seg han. Vulkanen har oransje nivå 3-åtvaring som den einaste i landet (juni 2014).[3]  OpphavSakurajima ligg i ein kaldera kalla Aira som blei skapt i eit kjempeutbrot for rundt 22 000 år sidan.[4] Kalderaen har ein diameter på rundt 2 mil. Sakurajima ligg rundt 8 km sør for senteret. Den vulkanske aktiviteten som skapte Sakurajima byrja for rundt 13 000 år sidan.[5] Den vulkanske aktiviteten i Kita-dake enda for rundt 4 900 år sidan, og sidan har Minami-dake stått for utbrota. Det første dokumenterte utbrotet fann stad i 708.[6] Medan dei fleste utbrota berre føregår rundt toppen, har vulkanen også hatt utbrot som råka områda rundt i 1471–1476, 1779–1782 og 1914. 1914-utbrotet Sakurajima-utbrotet i 1914 var det sterkaste som fann stad i Japan på 1900-talet. Det kom etter over hundre år der vulkanen hadde vore sovande. Utbrotet hadde størst effekt på landskapet, der lavaflaumar fylte igjen sundet mellom vulkanøya og fastlandet. Ingen menneske omkom av direkte vulkansk aktivitet, men fleire døydde på grunn av jordskjelva knytt til aktiviteten.[4] Utbrotet byrja 11. januar 1914. Då hadde nesten alle innbyggjarane på Sakurajima drege frå øya etter å ha blitt åtvara om eit snarleg utbrot av fleire større jordskjelv. I førstninga var utbrotet eksplosivt med utbrotssøyler og pyroklastiske straumar. Etter eit veldig jordskjelv den 13. januar, som drap 35 menneske, byrja ein stor lavaflaum som vara ved i fleire månader.[4] Lavaflaumar er uvanlege i Japan. Det høge silisiumdioksidinnhaldet i magmaen der betyr at eksplosive utbrot er mykje vanlegare.[7] Vulkanøya voks, tok opp i seg fleire holmar i nærleiken, og blei til slutt bunden til fastlandet ved hjelp av eit smalt eid. Delar av Kagoshima-bukta blei mykje grunnare, og derfor fekk ein endra tidvatn med mykje høgare høgvatn. Etter at magmakammeret under Aira-kalderaen var blitt tømt sokk kalderaen rundt 60 cm.[4] Nyare aktivitet  Foto: Kimon Berlin, 2011 Sakurajima har hatt tydelegare aktivitet av frå 1955, og har hatt utbrot nesten heile tida sidan. Vulkanen har tusenvis av små eksplosjonar kvart år som slenger vulkansk oske nokre kilometer opp i lufta. Eit vulkanobservatorium blei skipa i 1960 for å studera desse utbrota. Sakurajima hadde ein større eksplosjon 10. mars 2009, som følgde fleire små eksplosjonar i dagane før. Utbrotet gjorde ingen større skade.[8] Han hadde også fleire betydelege eksplosjonar i 2011, 2012 og 2013.[9] 18. august 2013 hadde vulkanen eit nytt utbrot som kasta oske 5000 meter opp i lufta, skugga for sola og gav ein god del oskenedfall i sentrale Kagoshima. Utbrotet var det 500. det året.[10] AttraksjonarSakurajima er del av Kirishima-Yaku nasjonalpark, og lavaflaumane er ein stor turistattraksjon. Området rundt Sakurajima har fleire onsen (badestader) som nytter seg av dei varme kjeldene her.[11] Området er også kjend for Sakurajima-daikon, ein variant av japansk reddik på storleik med ein basketball som er verdas største reddik.[11] Kjelder
Bakgrunnsstoff |
||||||||||||||||
