Kształcił się w pracowni mało znanego malarza z Ferrary. Na jego twórczość wpłynęły dzieła Andrei Mantegni i Leonarda da Vinci. W Rzymie studiował freski sklepienia kaplicy Sykstyńskiej, które zainspirowały go w pracy nad malowidłami w klasztorze San Paolo w Parmie. Artysta podzielił sklepienie na szesnaście sektorów, w których pomiędzy dekoracją z girland namalował iluzjonistyczne prześwity z postaciami putt. W katedrze parmeńskiej artysta ozdobił kopułę przedstawieniem Wniebowzięcia Marii (1526-1530). Wnętrze kopuły nie zostało podzielone na fragmenty, ale potraktowane jako jedność.
Jego dekoracyjne malarstwo cechuje silny światłocień, zmysłowe piękno, sławi urodne życia i piękno, śmiałe skróty, efekty iluzjonistyczne, ruch brył, świetlistymi układami brył i diagonalne kompozycje. Podobnie jak Rafaelo unaocznia w swoich pracach renesansowe piękno i idee estetyczne. Przejął on i w pewnym stopniu rozwinął sfumato od Leonarda, tworząc malarstwo, w którym do czasów Caravaggia nigdzie we Włoszech nie oddano tak bogato i wszechstronnie stosunków światłocieniowych.
Zapowiadając barok, choć w odmienny charakterze, ujmował poruszające się ciała w bardzo śmiałej skrótach perspektywicznych tworząc z nich dynamiczne i skomplikowane układy, które uzyskują szczyt skomplikowania we freskach z kopuły katedry w Parmie z aniołkami przedstawionymi od dołu. Przy budowie form i organizowaniu przestrzeni równorzędną rolę odgrywał z walorem kolor. Połączył on toskańską problematykę układu brył w przestrzeni z weneckim koloryzmem i rzymską idealizacją. Wbrew pozorom sztuka Correggia nie jest barokowa. Różni ją od tamtej zachowanie klasycznej i harmonijnej maniery oraz brak barokowej egzaltacji i patosu.
Malował obrazy o treści religijnej, których laicyzacja treści transcendentalnych jest jeszcze bardziej radykalna niż w XV wieku. Zjawiska nadprzyrodzone zyskują na zmysłowej konkretności a idealizacja pozbawiona jest neoplatońskiej „ascencio” czy antycznej antropomorfizacji bóstw.
Wybrane dzieła
Mistyczne zaślubiny św. Katarzyny – 1510-14, 136,2 × 123,2 cm, Institute of Arts, Detroit
Mistyczne zaślubiny św. Katarzyny – 1510-15, 29 × 22 cm, National Gallery of Art, Waszyngton
Judyta – 1512-14, 27 × 20 cm, Musée des Beaux-Arts, Strasburg
Madonna z Dzieciątkiem, dwoma aniołami i cherubinkami – 1513, 20 × 16 cm, Uffizi, Florencja
Pokłon Trzech Króli – 1514, 84 × 108 cm, Pinakoteka Brera, Mediolan
Wykonywał freski, które odegrały szczególną rolę w jego twórczości i oddziałały na sztukę kolejnych stuleci. Malowidła o pełnym iluzjonizmie, trójwymiarowości brył i przestrzeni na płaszczyźnie, stały się wzorem dla plafonowego malarstwa barokowego.
Diana, putta i symbole łowów – ok. 1519, 645 × 687 cm, Klasztor San Paolo, Parma (komnata przeoryszy)
Wniebowstąpienie Chrystusa (Wizja św. Jana na Patmos) – 1520-24, San Giovanni Evangelista, Parma (kopuła)
Koronacja Marii – 1522-24, katedra w Parmie (absyda)
Wniebowzięcie Marii – 1524-30, 1900 × 2800 cm, katedra w Parmie (kopuła)
Przypisy
↑B. Fabiani, Moje gawędy o sztuce. Dzieła, twórcy, mecenasi – wiek XV-XVI, Warszawa 2012, s. 241.
Bibliografia
Alfred Ligocki, Sztuka renesansu, Warszawa: Wiedza Powszechna 1973 r.
Samuel Rodary, Correggio, Siechnice: Eaglemoss Polska, 1999 (Wielcy Malarze ; nr 48)
Maria Rzepińska, Malarstwo Cinquecenta, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1976.
