|
Aleja Armii Ludowej w Warszawie
 Aleja Armii Ludowej – ulica w warszawskiej dzielnicy Śródmieście, będąca częścią Trasy Łazienkowskiej. PrzebiegAleja Armii Ludowej jest częścią Trasy Łazienkowskiej. Rozpoczyna swój bieg jako przedłużenie mostu Łazienkowskiego, przy skrzyżowaniu z Wisłostradą. Prowadząc po estakadzie, mija górą rondo Sedlaczka (skrzyżowanie ulic Łazienkowskiej, Myśliwieckiej i Rozbrat) i pokonuje skarpę warszawską. Następnie, biegnąc w wykopie, krzyżuje się z Alejami Ujazdowskimi (plac Na Rozdrożu), a dalej przebiega bez powiązania pod ulicą Marszałkowską, i krzyżuje się dwupoziomowym skrzyżowaniem z ulicą Waryńskiego. Aleja kończy swój przebieg kolejnym dwupoziomowym skrzyżowaniem z aleją Niepodległości, gdzie przechodzi w ulicę Wawelską[2]. HistoriaPierwsze plany budowy arterii komunikacyjnej na południu Warszawy na odcinku Opaczewska – pl. Na Rozdrożu, powstały w latach 30. XX wieku[3]. Wiązały się one z likwidacją lotniska mokotowskiego (przenoszone na Okęcie i Gocław) oraz toru wyścigów konnych (przenoszony na Służewiec). Nowej arterii planowano nadać nazwę upamiętniającą Józefa Piłsudskiego[3]. W zmienionej wersji przedwojenne plany rozwijane były po 1945 roku. Uchwałą Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 19 grudnia 1949 dotychczasowej alei Piłsudskiego nadano nazwę aleja Armii Ludowej[4]. W trakcie budowy Marszałkowskiej Dzielnicy Mieszkaniowej w latach 1950–1952 wytyczono przebieg alei na przedłużeniu ulicy Wawelskiej do pl. Na Rozdrożu i zbudowano wzdłuż niej domy, jednak przestrzeń między nimi przez kilkanaście kolejnych lat pozostawała niezagospodarowana. Prace budowlane nad Trasą Łazienkowską, w której przebieg włączono aleję Armii Ludowej, rozpoczęto w 1968 roku, lecz z powodu braku pieniędzy wkrótce je przerwano. Budowa została wznowiona w 1971 roku, a uroczyste otwarcie miało miejsce 22 lipca 1974 roku, w dniu trzydziestolecia PRL[3]. Do końca 2013 roku[5] posiadała kategorię drogi krajowej oraz stanowiła fragment miejskiego odcinka drogi nr 2 i trasy europejskiej E30. Od 1 stycznia 2014 roku na całej długości jest drogą powiatową, o nieustalonym numerze[6]. NazwaNadana uchwałą Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 19 grudnia 1949 nazwa alei upamiętnia Armię Ludową[4], konspiracyjną organizację zbrojną Polskiej Partii Robotniczej z okresu okupacji niemieckiej. Współpraca tej formacji z ZSRR sprawiła, że po transformacji ustrojowej 1989 pojawiły się propozycje zmiany nazwy alei. Podnoszono pomysł, by jej patronem został płk Ryszard Kukliński[7], lecz ostatecznie upamiętniono go ulicą na Białołęce, a aleja Armii Ludowej zachowała dotychczasową nazwę[8]. 9 listopada 2017 wojewoda mazowiecki Zdzisław Sipiera wydał zarządzenie zastępcze w trybie przewidzianym przez ustawę z dnia 1 kwietnia 2016 r. o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych gminy, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz pomniki[9], zmieniające nazwę arterii z al. Armii Ludowej na ul. Lecha Kaczyńskiego. Zarządzenie weszło w życie 10 listopada 2017[10]. 16 listopada Rada Miasta Stołecznego Warszawy przyjęła uchwałę o wniesieniu skargi na zarządzenie zastępcze do sądu administracyjnego[11]. 11 stycznia 2018 rada przyjęła kolejną uchwałę, ponownie zmieniającą nazwę arterii z ul. Lecha Kaczyńskiego na Trasa Łazienkowska[12]. Uchwała weszła w życie 5 lutego[13], 14 dni od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Mazowieckiego, jednakże jej wykonanie zostało wstrzymane 7 lutego przez rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody[14][15]. 1 marca Rada Miasta Stołecznego Warszawy przyjęła uchwałę o wniesieniu skargi na rozstrzygnięcie nadzorcze do sądu administracyjnego[16]. 29 października 2018 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie orzekł, że wojewoda mazowiecki miał rację, stwierdzając nieważność uchwały Rady Miasta o zmianie nazwy ul. Lecha Kaczyńskiego na Trasę Łazienkowską[17]. 28 maja 2018 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zarządzenie zastępcze wojewody mazowieckiego z 9 listopada 2017[18][19][20]. Wojewoda mazowiecki zapowiedział wniesienie skargi kasacyjnej od powyższego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego[21]. 7 grudnia Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną wojewody[22]. Przeciwko zmianie nazwy alei krytycznie wypowiedział się Piotr Osęka, który określił to „konfiskatą pamięci” przez IPN[23][24]. Ważniejsze obiekty
Przypisy
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
