Robert Baden-Powell
Robert Baden-Powell (Londen, 22 februari 1857 – Nyeri, 8 januari 1941) was een luitenant-generaal in het Britse leger, schrijver en de grondlegger van scouting, dat in Nederland vroeger ook wel padvinderij of verkennerij werd genoemd. Nadat hij de Charterhouse School beëindigde, diende Baden-Powell van 1876 tot 1910 in het Britse leger in India en Afrika. In 1899, tijdens de Tweede Boerenoorlog in Zuid-Afrika, verdedigde hij met succes de stad Mahikeng (destijds bekend als Mafeking). Gebaseerd op ervaringen en ideeën van hemzelf en anderen ontwierp Baden-Powell een jeugdspel dat in 1908 door hem werd beschreven en gepropageerd in zijn boek Scouting for Boys. Terwijl hij dit schreef, testte hij zijn ideeën en methodes tijdens een kamp op Brownsea Island (Zuid-Engeland) dat op 1 augustus 1907 begon. Tegenwoordig wordt dat beschouwd als het begin van scouting als jeugdbeweging. Samen met zijn echtgenote Olave St. Clair Soames en zijn zus Agnes gaf hij leiding aan de scouts en de gidsen. Baden-Powell bracht zijn laatste jaren door in Nyeri, Kenia, waar hij in 1941 stierf. JeugdRobert Stephenson Smyth Baden-Powell werd geboren in Londen als zoon van de wiskundeprofessor en dominee Baden Powell (22 augustus 1796 - 11 juni 1860) en diens derde vrouw Henriette Grace Smyth Powell (3 september 1824 - 13 oktober 1914), een dochter van admiraal William Smyth.[1] Professor Powell publiceerde over wiskunde, fysica, theologie en filosofie en vocht voor het principe dat wetenschappelijke vooruitgang, waaronder de theorieën van Darwin, samengaat met christelijke godsdienst. Robert heeft bij zijn geboorte drie halfzussen, een halfbroer en vier broers. Na Robert worden zijn zus Agnes en zijn jongste broer Baden geboren en overlijdt zijn broer Gus. Mevrouw Powell werd in 1860 weduwe en ter herinnering aan haar man werd diens voornaam 'Baden' toegevoegd aan de achternaam en zo wordt de familie bekend als Baden-Powell. Deze verandering werd officieel op 30 April 1902.[2] De dood van hun vader had ook tot gevolg dat de kinderen elkaar voor een groot deel zelf moesten opvoeden onder leiding van hun moeder. De eerste ervaring van Robert met buitensport was toen hij met zijn oudste broers Warington en George, in 1872, een trektocht maakte per kano door Engeland en Wales. Geen verrassing dus dat Robert Baden-Powell later zou schrijven dat hij zijn scoutingleven als waterscout begon. Militaire levenOp school is Baden-Powell een matige leerling en haalt daardoor het toegangsexamen voor de Universiteit van Oxford[3] niet. Wel verkent hij de bossen rond de school en leert er zich verstoppen voor de boswachters. Hij wordt op 19-jarige leeftijd officier in het leger. Zijn gebrek aan wiskundig inzicht blokkeert ook hier een carrière via studie, waardoor hij alleen via actieve dienst in het veld vooruit kan komen.[4] Zijn eerste uitzending is naar India. Daarna volgen plaatsingen in Ghana (West-Afrika), waar hij dienstdoet tijdens de Vierde Ashanti-oorlog (1895-1896), en Zuidelijk Afrika, tijdens de opstand van de Matabele in 1896 en de Tweede Boerenoorlog (1899-1902). Tijdens de opstand van de Matabele wordt hij door het Britse ministerie van Koloniën (Colonial Office) beschuldigd van het ter velde berechten en executeren van het gevangen Afrikaanse stamhoofd Uwini. De zaak loopt met een sisser af omdat minister van Defensie Lansdowne hem steunt. Zijn vaardigheden als "verkenner" (Engels: scout) vallen zodanig op, dat hij voor de Britse geheime dienst komt te werken en in 1899 op zijn 43e wordt bevorderd tot (toen de jongste) generaal-majoor. Hij wordt in 1899 tijdens de Tweede Boerenoorlog naar Zuid-Afrika gestuurd om een deel van het Boerenleger weg te houden van de gevechten in het zuiden. Daar raakt hij als commandant belegerd in het grensplaatsje Mafeking (Engelse koloniale vervorming, van de oorspronkelijke en tegenwoordige naam Mahikeng). Met 1250 manschappen en de plaatselijke bevolking doorstaat hij een beleg van 217 dagen tegenover een leger van in het begin zelfs zo'n 7700 Boeren, bijna een vijfde van de Boerenlegers, later 6000. Door gesmokkelde berichten van journalisten in Mahikeng volgt heel Engeland de verrichtingen in het belegerde stadje en de bijzondere technieken waarmee Baden-Powell de verdediging organiseert. Als de plaats uiteindelijk wordt ontzet, is hij uitgegroeid tot een held. Na de Boerenoorlog is Baden-Powell in 1902 en 1903 verantwoordelijk voor de oprichting van de nieuwe Zuid-Afrikaanse politie. Zijn populariteit wordt niet door iedereen in het leger gewaardeerd, waardoor hij in 1903 wordt weggepromoveerd naar Engeland. Baden-Powell wordt geplaatst als inspecteur-generaal van de Britse cavalerie, met als speciale opdracht het ontwerpen van een nieuw opleidingssysteem. Bij zijn terugkeer merkt hij dat door zijn populariteit het boekje Aids to Scouting dat hij geschreven had, bestemd voor de verspieders in het leger, gebruikt wordt door jongens in Engeland en opleidingsinstituten. Ze kopen het bij duizenden en zij spelen een spel als 'B.P. Scouts'. Het herinnert hem aan zijn "cadetten" in Mafeking, een groep van 24 jongens tussen 11 en 15 jaar, die hem enthousiast en doeltreffend hielpen bij het organiseren van de verdediging.[5] In 1904 wordt Baden-Powell benoemd tot luitenant-generaal. Zijn baan bevalt hem niet erg, want hij heeft er niet de opleiding voor en het betreft vooral kantoorwerk. Als scouting onverwachts een nieuwe vereniging wordt, ziet hij hier een grote uitdaging. Koning Eduard VII vraagt Baden-Powell om zijn militaire loopbaan af te sluiten, omdat hij met scouting meer voor zijn land kan betekenen. ScoutingFrederick Russell Burnham was reeds een beroemde verkenner toen hij bevriend raakte met Baden-Powell tijdens de Tweede Matabele-oorlog. Baden-Powell was een onderscheiden officier van de cavalerie, een expert in het buiten overleven en stond bekend als de beste jager van Indië. Tijdens de belegering van Bulawayo reden de twee mannen vaak samen patrouilles in de Matabo-heuvels. Het was in deze Afrikaanse heuvels dat Burnham voor het eerst Baden-Powell kennis liet maken met de tradities en werkwijzen van de autochtone Afrikaanse volkeren. Hij liet Baden-Powell ook kennis maken met "woodcraft", dat wil zeggen jezelf kunnen redden in onbekend terrein door vaardigheden als spoorzoeken, vuur maken, koken, kamperen, je oriënteren met kaart en kompas, touwverbindingen, EHBO, seinen enz. Baden-Powell was zo onder de indruk van Burnhams talenten dat hij hem bestookte met vragen. Het was tijdens deze periode dat Baden-Powell zijn Stetson-hoed (veldtocht-model met rechte rand en vier deuken, oftewel "campaign hat") en halsdoek begon te dragen, wat later zijn belangrijkste kenmerk zou worden. Beide mannen beseften dat de oorlogsvoering grondig aan het veranderen was en dat het Britse leger zich diende aan te passen. Tijdens hun gezamenlijke verkenningsopdrachten bespraken beide mannen trainingsprogramma’s voor jonge mannen gedurende welke ze zouden leren "woodcraft" (ook wel "scoutcraft" genoemd) in de praktijk te brengen. In Afrika was er niemand met meer talent in deze disciplines dan Burnham. In Zuid-Afrika krijgt Baden-Powell veel brieven waarin jongens om advies vragen. Als hij terugkomt in Engeland merkt hij hoe populair het kleine zakboekje is dat hij over militair verkennen heeft geschreven. Er wordt veel druk op hem uitgeoefend om van het verkennen een spel te maken en uiteindelijk publiceert hij dit in het boek Scouting for Boys (Verkennen voor jongens). Baden-Powell gebruikte voor dit boek ook ideeën uit andere jeugdbewegingen zoals de "Woodcraft Indians" van Ernest Thompson Seton en de "Sons of Daniel Boone" van Daniel Carter Beard uit Noord-Amerika en de "Boys' Brigade" van William Alexander Smith uit Groot-Brittannië. Het is een spelplan dat bedoeld is voor gebruik door jeugdorganisaties, maar overal in Engeland beginnen groepjes jongens zelf groepen op te richten. Hierdoor wordt Baden-Powell gedwongen om een eigen scoutingorganisatie op te richten. Baden-Powell verfijnde dus het concept van scouting en werd op die manier de oprichter van de Internationale Scoutsbeweging. Burnham wordt de vader van de scoutsbeweging genoemd. Burnham en Baden-Powell onderhielden een nauwe vriendschapsband gedurende de rest van hun leven. Het vertrouwelijkheidszegel van de briefwisseling tussen Burnham en Baden-Powell, dat opgeslagen ligt bij de Yale-universiteit, verviel in 2000. Hierdoor kreeg men een nieuw beeld van de diepte van hun vriendschap en hun liefde voor het scoutisme. In 1931 las Burnham de toespraak voor bij het benoemen van een berg in Californië naar zijn goede vriend: Mount Baden-Powell. Hun vriendschap en status van gelijken in de wereld van het scoutisme werd gesymboliseerd door het vernoemen van de naburige berg naar Burnham: Mount Burnham. GezinslevenTussen 1911 en 1913 maakt Robert Baden-Powell een wereldreis om de start van scouting te stimuleren op alle vijf de werelddelen. Tijdens de reis, met het schip Arcadian, ontmoet hij begin 1912 Olave St. Clair Soames, met wie hij in oktober van dat jaar huwt. Tijdens die reis deed hij onder meer Kopenhagen en Amsterdam aan.[6] “Hij was over de vijftig toen de verkennersbeweging goed en wel op gang was en de meeste mensen moeten gedacht hebben dat hij een verstokt vrijgezel zou blijven. Het was daarom een prettige verrassing, toen men hoorde dat hij ging trouwen met miss Olave St. Claire Soames, in 1912. Van toen af genoot hij bovendien de vreugde van het gezinsleven” schrijft iemand in een levensbeschrijving van Baden Powell. Op 30 oktober 1913 wordt hun eerste kind, Peter, geboren. De Baden-Powells krijgen nog twee dochters, te weten Heather Grave (1915), die in 1940 trouwt met Commander John King, en Betty St. Clair (1917) die in 1936 trouwt met Gervas Clay. Kleinzoon Robert jr. is in de Britse scouting actief. Het echtpaar Baden-Powell bezoekt in 1918 Spanje en Portugal. Ze vestigen zich met hun gezin op een heuvel net buiten Bentley, die ze Pax Hill (vredesheuvel) noemen. Ze wonen er tot 1939. Het werd een begrip in de toenmalige scouting- en guiding-wereld. In 1929 wordt Robert Baden-Powell als baron in de adelstand verheven. Hij kiest de naam Baron Baden-Powell of Gilwell. Daarmee verbindt hij zijn naam aan het internationale trainingscentrum bij Londen. In ditzelfde jaar maken de Baden-Powells reizen naar India en Afrika. In 1932 komt hij weer naar Nederland, waar hij het nationale kamp in Wassenaar bezoekt.[7] Hij ontvangt voor zijn verdiensten in het Kurhaus te Scheveningen het Grootkruis in de Orde van Oranje-Nassau. Ook krijgt hij de Wateler Vredesprijs, terwijl zijn echtgenote ondertussen onder andere Polen bezoekt. In 1933 publiceert hij zijn memoires onder de titel Lessons of a Lifetime. In 1939 verlaten Lord en Lady Baden-Powell Engeland voorgoed om zich te vestigen in Nyeri, Kenia. Lord Somers volgt Robert Baden-Powell in 1941 op als Chief Scout van het Britse Wereldrijk.[8] PersoonlijkBaden-Powell was een uitstekend illustrator en een goed schrijver. In het leger verkocht hij verhalen en illustraties aan kranten. Hij schreef een groot aantal boeken, zowel over het leger als over scouting. Baden-Powell was zowel links- als rechtshandig, waardoor hij naar eigen zeggen twee keer zo snel werkte omdat hij met beide handen tegelijk tekende. Van Baden-Powell zijn later in zijn leven ook boeken uitgekomen met aquarellen uit Afrika. Alle tekeningen in Scouting for Boys zijn van zijn hand en het succes van het boek is voor een belangrijk deel te danken aan zijn directe schrijfstijl. Baden-Powell was een populair amateur-toneelspeler, vooral van vrolijke stukken die in het leger werden opgevoerd om de verveling te verdrijven. Zelfs in Mahikeng speelde hij als commandant mee om de moraal hoog te houden. Populair waren zijn vrouwenrollen, inclusief zang met hoge stem. Met dit gevoel van verbeelding heeft hij scouting een wat vreemde, theatrale sfeer meegegeven met aparte gebruiken, ceremonies, yells en namen. Volgens historici en ook zijn biograaf Jeal zijn er indirecte aanwijzingen dat Baden-Powell onderdrukt homoseksueel zou zijn geweest.[9] Een historicus heeft zich later echter afgevraagd of de juiste vragen zijn gesteld: is het juist om met hedendaagse normen iemand te beoordelen uit een heel andere cultuur?[10] Wat hij deed was in zijn tijd normaal en heeft toen niemand aanleiding gegeven om te denken dat hij homoseksueel was. OverlijdenOp 8 januari 1941 overleed Robert Baden-Powell in zijn woning 'Paxtu' in Nyeri in Kenia, op bijna 84-jarige leeftijd. Op zijn verzoek werd hij daar begraven, net buiten het Mt. Kenia National Park op de weg naar Treetops, de beroemde lodge waar Prinses Elizabeth hoorde dat ze koningin werd. In Londen werd in Westminster Abbey een massaal bezochte herdenkingsdienst gehouden in aanwezigheid van onder anderen Koning George VI, minister-president Winston Churchill en ambassadeurs van vele landen waar scouting en guiding zijn gevestigd. Aan de scoutingbeweging laat hij zijn laatste boodschap na. Peter Baden-Powell volgde zijn vader op als de tweede Baron Baden-Powell of Gilwell. Naast het scouts- en het gidsenlogo, zijn op het graf van Baden-Powell en zijn vrouw ook twee concentrische cirkels te zien. Dit maakt deel uit van het door scouts gebruikte sporensysteem om te navigeren. Dit teken heeft als betekenis "einde van het spoor", in het Engels betekent dit spoor "Going home" of "I have gone home" wat vrij vertaald wil zeggen: "Ik keer terug naar huis" of "Ik ben naar huis teruggekeerd".[11] Zijn laatste brief aan de wereldscouts
IdeeënBaden-Powell had vooruitstrevende ideeën voor zijn tijd (deels ook voor tegenwoordig).
KritiekBaden-Powell schreef een autobiografie[13] en de scoutingbeweging liet een biografie schrijven.[14] Beide bevatten vanzelfsprekend geen kritiek. Na 1960 verschenen diverse artikelen en boeken die soms zware kritiek op hem leverden. Zijn biograaf Tim Jeal heeft getracht beschuldigingen te weerleggen.
Uitspraak van zijn achternaamRobert Baden-Powell bedacht zelf een Engelstalig rijmpje; "Child, girl, maiden, sounds like Baden, Christmas is noël, think of Powell". Militaire werken
Scoutwerken
Diversen
Literatuur en bronnen
Bronnen, noten en/of referenties
Originele werken van of over deze auteur zijn te vinden op de pagina Robert Baden-Powell op Wikisource.
Zie de categorie Robert Baden-Powell van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
|