|
Elisaveta Bagrjana
 .jpg) Elisaveta BAGRJANA (en bulgara lingvo: Елисавета Багряна) (naskiĝis la 29-an de aprilo 1893, Sofio; mortis la 23-an de marto 1991, Sofio), denaska nomo Elisaveta Ljubomirova Belĉeva (en bulgara: Елисавета Любомирова Белчева), estis bulgara poeto. Ŝi skribis la unuajn versojn en 1907–08 dum vivado kun la familio en Veliko Tarnovo. Oni rigardas ŝin kaj Dora Gabe (1886–1983) kiel la bulgaraj patrinoj de literaturo.  JunecoDum la jaroj 1910 kaj 1911 Bagrjana instruis en la vilaĝo Aftane (hodiaŭ Nedjalsko Недялско), kie ŝi spertis la kamparan vivon, post kio ŝi studis literaturan kaj slavan filologiojn ĉe Sofia Universitato.  Dum ĉi tiu periodo ŝi renkontis kelkajn verkistojn, interalie Georgi Raiĉev, Konstantin Konstantinov, Dimĉo Debeljanov, Dimitar Podvarzaĉov, Ĥristo Jasenov kaj Jordan Jovkov (Йордан Йовков). En 1916 Jovkov (1880–1937), sen ricevi ŝian permeson, montris du de ŝiaj unuaj poemoj al la redaktoro de "Nuntempa penso," kiu eldonis ambaŭ poemojn sub ŝia denaska nomo kiel L. Belĉeva. Li eldonis la poemojn en 1915 — "Kial" (Zaŝto) kaj "Nokto Kanto" (Veĉerna pesen) — en la revuo Suvremenna misul (Съвременна мисъл, "Nuntempa penso"). El tiu sama jaro ĝis 1919 ŝi laboris kiel gimnazia instruisto en Vraca (Враца) kaj Kjustendil (Кюстендил). Post ĉi tiu iom akcidenta debuto ŝi ne rapidiĝis por provi eldonigi pli da poemojn; anstataŭe, ŝi evoluigis ŝian literaturan edukadon kaj poezitekniko per ŝia traduko de la verkoj da poetoj Anna Aĥmatova kaj Marina Cvetajeva.[1]  KarieroEn 1921 ŝi revenis al Sofio kaj serioze komencis sian literaturkarieron, kiam la redaktoro de la influa literatura revuo Zlatorog ("Orkornulo") sugestis al ŝi daŭrantan eldonadan kunlaboron. Li ankaŭ donis ŝian literaturan pseŭdonimon Elisaveta Bagrjana.[1]; ŝi estis ĉefa kontribuanto al lia poezirevuo en la 1920-aj kaj la 1930-aj jaroj.[2] Ŝiaj poemoj aperis en kelkaj revuoj kaj ĵurnaloj. Komence, oni eldoniĝis iujn el ŝiaj poemoj sub diversaj plumnomoj, kiel Elisaveta Blenova, Niĉija Dolĉe, Mikaela kaj Bagrjana. Ŝia unua poezikolekto, Вечната и святата ("La eternino kaj sanktino"), kiu aperis en 1927, montris ŝian komforton kaj konfidon en nacia voĉa folkloro kiel fonto de inspiro kaj ankaŭ sendevian persistemon al la emancipo de virinoj. Edvardo Moĵejko diras pri ŝi: "De ĝia konkreta karaktero la frua poezio de Bagrjana reagis kontraŭ simboleco; de ĝia persona tono ĝi kontrastis kun la revolucia retoriko de Ĥristo Botev (1849 - 1876) kaj la malnovmoda patriotismo de Ivan Vazov (1850–1921)."[1] Moĵejko ankaŭ analizas ŝian tutan verkokorpon kiel havanta kvar interplektaj temoj: virino, amo, vojaĝanta spaco kaj la vivo kiel biologia fenomeno. Ŝi poemciklo "Sismografo de la koro" petas kompatemon kontraste kun mekanisma moderna kulturo.[2]  Libroj de poezio
TradukojOni tradukis la poemojn de Elisaveta Bagrjana en 30 lingvoj, kaj ŝiaj libroj estas eldonitaj en Francio, Ĉeĥio, Rusio, Rumanio, Italio, Svedio, Pollando kaj aliloke.
 HonorojŜi gajnis la 1969 Oran Medalon de Poezio de la Internacia Asocio de Poezio, kiu havas sian sidejon en Romo. Ŝi estis aljuĝita la honoran titolon "Heroo de la Popola Respubliko de Bulgario" (Герой На Народна Република България) en 1983. Sur la 24-a de aŭgusto 1985 la Bulgara Nacia Observatorio ĉe Roĵeno eltrovis la Asteroido 4400 Bagryana, nomita en ŝia honoro.[3] Referencoj
Bibliografio
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.JPG)
